شرح حال بالینی مهم‌ترین بخش معاینه افراد است که به طور معمول نیمی از مشکلات بیماران با پرسش دقیق وضعیت سلامتی گذشته، سابقه بیماری در خانواده و علایم فعلی توسط پزشک کشف می‌شود.
به گزارش خبرنگار دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه علوم پزشکی تهران، پزشک باید در مورد عادات خوردن و نوشیدن، مصرف مواد مخدر، داروهای در حال مصرف، شغل بیمار، فعالیت‌های تفریحی، عواطف، وضعیت تأهل و در صورت لزوم مشکلات جنسی از بیمار اطلاعات کسب کند. معاینه بالینی کامل توسط پزشک شامل بررسی تمامی قسمت‌های بدن است که از طریق ضربه‌های آرام دست و انگشت، بکارگیری وسایل پزشکی، گوش کردن و بررسی‌های مختلف در بدن انجام می‌شود و معاینه بدنی 20 درصد از مشکلات پزشکی قابل تشخیص را آشکار می‌کند. همچنین پزشک آزمایش‌های گوناگون بیماری‌یابی را با توجه به سن و جنسیت بیمار تجویز می‌کند.
در همین راستا، دکتر همایون شیخ الاسلامی ضمن اشاره به اینکه آموزش درمانگاهی، آموزش در بالین بیماران بستری در بخش و معرفی بیمار در جلسات گزارش صبحگاهی، سه عرصه اصلی آموزش طب بالینی است به ایسنا گفت: بیمارانی که در گزارش صبحگاهی معرفی می‌شوند و کسانی که آن‌ها را معرفی می‌کنند، باید وقت کافی برای معاینه مستقل بیماران، نتیجه گیری معاینات، آزمایش‌های اولیه و تشخیص احتمالی و درمان‌های اولیه را داشته باشند، لذا این بخش در فرآیند آموزش طب بالینی، دارای پتانسیل بالایی برای ارزیابی نحوه مواجهه فراگیران با مشکلات بیماران و ارزیابی تصمیمات آن‌ها است.
این متخصص بیماری‌های داخلی با بیان اینکه آموزش پزشکی بالینی مهم‌ترین عرصه فرآیند آموزش پزشکی است، تاکید کرد: اغلب دانشجویان در بخش‌های بالینی است که با بیماران واقعی، شکایات، علایم بالینی بیماری‌ها، نحوه اخذ شرح حال، معاینه و ارزیابی علایم و تشخیص آن آشنا می‌شوند.
وی گفت: فراگیرانی که تجربیات مکرری از گزارش صبحگاهی دارند، از اعتماد به نفس و توانمندی بیشتری برای مواجهه با بیماران و حل مشکلات آن‌ها برخوردارند و با دقت بالاتری اشتباهات خود را رفع می‌کنند. مدیریت جلسات گزارش صبحگاهی اغلب نیازمند حضور اساتید باتجربه است تا بتوانند ضمن هدایت فراگیران، اشتباهات تشخیصی و درمانی را گوشزد و به آنان راهنمایی کنند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین تصریح کرد: فرآیند آموزش طب بالینی با بررسی ساختارمند جلسات گزارش صبحگاهی میان گروه‌های داخلی، عفونی، قلب و نورولوژی در مراکز آموزشی درمانی مورد ارزیابی قرار می گیرند.
دکتر رضا قاسمی برقی، متخصص بیماری‌های عفونی نیز با اشاره به اینکه هر فراگیر پزشکی از جمله استاژر، انترن و دستیار در دوران آموزشی خود باید تعداد مشخصی از تجربه بالینی ساختارمند و هدایت شده را تجربه کند، خاطر نشان کرد: جلسات گزارش صبحگاهی محل تبادل نظر و تجربیات فراگیران و اساتید است.
وی اضافه کرد: جلسات گزارش صبحگاهی به دلیل در دسترس بودن حداقل یافته های پاراکلینیکی و دارا بودن بیشترین بحث‌ها، بر اساس یافته‌های کلینیکی و شرح حال اخذ شده صورت می گیرد، بنابراین در صورت هدایت مناسب می تواند قدرت استدلال بالینی و توانمندی ارزیابی و تصمیم گیری کلینیکی را تقویت کند.
این متخصص بیماری های عفونی با تاکید بر پنج مرحله ای بودن فرآیند پزشکی بالینی، تصریح کرد: پرسیدن شکایات عمده بیمار، اخذ شرح حال و انجام معاینه بالینی، ارزیابی و تحلیل یافته‌ها و ارائه تشخیص‌های افتراقی و احتمالی، تدوین پلان تشخیص، درمان و انجام مداخلات لازم و ارزیابی نتیجه مداخلات از جمله پنج مرحله فرآیند پزشکی بالینی است.
این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی قزوین یادآور شد: متاسفانه در سال‌های اخیر با رشد روز افزون تکنولوژی های تشخیصی پاراکلینیکی و در دسترس بودن آن ها، روند استفاده از آن ها به نحو چشمگیری دچار افراط شده است و جای معاینات بالینی به خصوص سه مرحله اول را گرفته است.
قاسمی برقی در پایان تاکید کرد: اغلب پزشکان و دانشجویان جوان روز به روز از کلینیک و استدلال های بالینی دور می‌شوند و بر ابزارهای تشخیصی پاراکلینیکی تکیه می‌کنند، بنابراین جلسات گزارش صبحگاهی به شرط هدایت از سوی اساتید با تجربه و دارای قدرت تشخیص بالینی، محلی بسیار مناسبی برای جلوگیری از این افراط کاری‌ها و آموزش استفاده صحیح و به موقع از پاراکلینیک و تقویت قدرت استدلال بالینی است.
منبع:خبرگزاری ایسنا
