۲۹۰ نکتهی بسیار مهم در مورد تولیدمثل در جانوران
۱- تولیدمثل جنسی پدیدهای است که طی آن فرزندان، از لقاح دو گامت نر و ماده (دو سلول جنسی) بهوجود میآیند.
۲- اسپرمها، معمولا سلولهای ریز و متحرکی هستند که با تاژک خود حرکت میکنند.
۳- تخمکها، سلولهایی درشت و بیتحرکاند که مقدار زیادی ذخایر غذایی دارند که جنین هنگام رشد از آن استفاده میکند.
۴- لقاح ممکن است خارجی یا داخلی باشد.
۵- (بیشتر بیمهرگان آبزی، ماهیها، دوزیستان)، لقاح خارجی دارند.
۶- در لقاح خارجی، والدین تعداد بسیار زیادی تخمک و اسپرم به درون آب رها میکنند تا برخورد تصادفی تخمکها با اسپرم، منجر به لقاح شود.
۷- (کاملا آماده بودن لقاح- مطلوب بودن شرایط و سن تخمک)، از جمله شرایط برخورد اسپرم با تخمک است.
۸- سن تخمک، برای لقاح نقش حیاتی دارد.
۹- در برخی گونههای موجود در دریاچههای آب شیرین یا رودخانهها، دمای محیط و طول روز موجب میشود تا نرها و مادهها، همزمان گامتهای خود را به درون آب رها کنند.
۱۰- تخمکهای گونههای زنده در آب شیرین یا رودخانهها، دارای دیوارههای چسبناک ژلهای و محکمی هستند که تخمک و جنین را از عوامل نامساعد محیطی مراقبت میکند.
۱۱- در لقاح داخلی، تخمک از بدن جانور ماده خارج نمیشود و لقاح در بدن جانور ماده صورت میگیرد و در واقع این ماده است که تغذیه و حفاظت از جنین را برعهده دارد.
۱۲- لقاح داخلی در (موجودات خشکزی- برخی جانوران آبزی مانند سختپوستان دریایی و یک نوع کوسهماهی) انجام میشود.
۱۳- لقاح داخلی، نیازمند اندامهای تخصصیافتهای (دستگاههای تولیدمثلی نر و ماده) است.
۱۴- تغذیه جنین تا چند روز پس از تشکیل سلول تخم، برعهدهی اندوختهی غذایی تخمک است که مخلوطی از چربی و پروتئین است.
۱۵- در پرندگان، میزان اندوختهی غذایی تخمکها بسیار زیاد است. زیرا جنین در دورهی رشد، رابطهای تغذیهای با مادر ندارد.
۱۶- در پستانداران، میزان اندوختهی غذایی تخمکها کمتر است. و جنین از خون مادر غذا و اکسیژن دریافت میکند و مواد زاید خود را به مادر میدهد.
۱۷- خزندگان و پرندگان، پس از انجام لقاح داخلی، تخمگذاری میکنند.
۱۸- خزندگان، جزء اولین جانداران مهرهداری هستند که تخمگذاری در خاک را انجام دادند.
۱۹- در ساختار تخم خزندگان، پوستههای حفاظتی ضخیم دیده میشود.
۲۰- در ساختار تخم پرندگان، یک دیوارهی آهکی ضخیم دیده میشود.
۲۱- پلاتیپوس، پستانداری است که شباهت زیادی به خزندگان دارد و مانند آنها تخم میگذارد، اما برخلاف خزندگان، تخمهایش را برای مدتی در بدن خود نگهداری میکند و کمی قبل از خروج نوزادان از تخم تخمگذاری میکند.
۲۲- پلاتیپوس، پستانداری تخمگذار بوده و از غدههای شیری ابتداییای که در ناحیهی شکمی دارد، به جنینها شیر میدهد.
۲۳- مرحلهی کاملتر تولیدمثل جنسی، در پستانداران کیسهدار (کانگورو- اپاسوم) دیده میشود.
۲۴- پستانداران کیسهدار، جنین خود را ابتدا در درون رحم رشد میدهند و چون وسیلهی تغذیهی جنین را بهطور کامل در اختیار ندارند، آن را بهطور نارس بهدنیا میآورند.
۲۵- تولیدمثل جنسی پستانداران جفتدار ( انسان و اغلب پستانداران)، کاملترین نوع است.
۲۶- در جانداران تخمگذار، جنین در تمام طول رشد خود از اندوختهی غذایی موجود در تخمک استفاده میکنند.
۲۷- روش نگهداری جنین در جانوران تخمگذار، لقاح داخلی یا خارجی است. به عبارت دیگر زیگوت یا در داخل و یا خارج بدن جانوران ماده ایجاد میشود.
۲۸- جانوران تخمگذار، لولهی تخمبر دارند، ولی رحم ندارند.
۲۹- رشد و نگهداری جنین در جانوران تخمگذار، خارج از بدن مادر است.
۳۰- در جانوران تخمگذار، زیگوت با مادر تبادل غذایی ندارد.
۳۱- در جانور زندهزا، لقاح همیشه داخلی است و باید اسپرم وارد بدن جانور ماده شود.
۳۲- جانوران زندهزا، (رحم ابتدایی و واژن) دارند، ولی جفت ندارند.
۳۳- در جانوران زندهزا، رشد جنین به صورت کامل در بدن جانور ماده صورت نمیگیرد.
۳۴- جانوران زندهزا، نوزاد را بهصورت نارس بهدنیا میآورند.
۳۵- در جانوران زندهزا، لقاح قبل از ورود تخمک به درون رحم صورت میگیرد.
۳۶- در جانوران بچهزا، لقاح همیشه داخلی است.
۳۷- در جانوران بچهزا، تخمک قبل از وارد شدن به رحم لقاح مییابد.
۳۸- جانوران دارای لقاح داخلی (مانند پرندگان و خزندگان) میتوانند تخمگذار باشند.
۳۹- ساختار بیضهها برای تولید اسپرم و خارج کردن آنها مناسب است.
۴۰- هر بیضه دارای دو بخش است: (تعداد زیادی لولههای پرپیچ و خم اسپرمساز،- سلولهای مابین لولههای اسپرمساز)
۴۱- لولههای پرپیچ و خم اپیدیدیم، خارج از بیضه قرار دارند.
۴۲- بیضه، اپیدیدیم و ابتدای لولهی اسپرمبر، درون کیسهی بیضه قرار دارند.
۴۳- (تولید اسپرم و هورومون جنسی) بر عهدهی بیضههاست که در کیسهی بیضه قرار دارند.
۴۴- بیضهها، در دورهی جنینی و درون حفرهی شکمی تشکیل میشوند و کمی قبل از تولید، وارد کیسهی بیضه که در خارج از حفرهی شکمی قرار دارد، میشوند.
۴۵- دمای طبیعی بدن (۳۷ درجه سانتیگراد)، برای نمو کامل اسپرم مناسب نبوده و اسپرم مناسب نبوده و اسپرمسازی در دمای پایینتر از آن صورت میگیرد.
۴۶- دمای کیسهی بیضه، سه درجه پایینتر از دمای بخشهای مرکزی بدن بوده و برای تولید اسپرم مناسب است.
۴۷- بیضهها، از هنگامت بلوغ تا پایان عمر، اسپرم تولید میکنند.
۴۶- برخی از سلولهای دیوارههای لولههای اسپرمساز، میوز انجام میدهند و اسپرمها را که ۲۳ کروموزومی یعنی هاپلوئید هستند بهوجود میآورند.
۴۷- دو هورمون LH و FSH، توسط هیپوفیز پیشین ترشح میشوند و اعمال بیضهها را کنترل میکنند.
۴۸- هورمون LH، ترشح هورمون جنسی تستوسترون را تحریک میکند.
۴۹- هورمون FSH، همراه با تستوسترون، تولید اسپرم را در لولههای اسپرمساز تحریک میکند.
۵۰- تستوسترون (هورمون جنسی مردانه)، از سلولهایی که در بینابین لولههای اسپرمساز جای دارند، ترشح میشوند.
۵۱- FSH و LH جزء هورمونهای جنسی محسوب نمیشوند.
۵۲- وظایف اپیدیدیم: (بلوغ اسپرم- محل ذخیرهی اسپرمها)
۵۳- در بدن یک مرد بالغ، روزانه صدها میلیون اسپرم تولید میشود.
۵۴- اسپرمها، پس از تولید در لولههای اسپرمساز، از آنها عبور کرده و به لولهی پرپیچ و خم اپیدیدیم وارد میشوند.
۵۵- اسپرمها در داخل لولههای اسپرم، قادر به حرکت نیستند و پس از ورود به اپیدیدیم هست که بالغ شده و توانایی حرکت کردن را بهدست میآورند.
۵۶- اسپرمها، هنگام خروج از اپیدیدیم، وارد مجای دراز اسپرمبر میشوند.
۵۷- اسپرمها، از طریق مجرای اسپرمبر وارد میزراه و سپس از بدن خارج میشوند.
۵۸- قسمت میانی اسپرم، میتوکندریهای زیادی دارد.
۵۹- میتوکندریهای موجود در قسمت میانی اسپرم، انرژی لازم برای حرکت اسپرم را تامین میکنند.
۶۰- ATP تولید شده درون میتوکندری، انرژی لازم برای حرکت تاژک را فراهم میکنند.
۶۱- مجرای اپیدیدیم، خارج از بیضه قرار دارد.
۶۲- اپیدیدیم، در انتهای خود به مجرای اسپرمبر متصل میشود.
۶۳- مجرای اسپرمبر، روی مثانه و از میان دو میزنای عبور کرده و از پشت مثانه میگذرد.
۶۴- در پشت مثانه، دو غدهی وزیکول سمینال قرار دارند.
۶۵- دهانهی وزیکول سمینال، به مجرای اسپرمبر باز میشود.
۶۶- مجرای اسپرمبر، از درون پروستات عبور کرده و به میزراه متصل میشود.
۶۷- غدهی پروستات، در واقع یک سهراهی است که دو راه ورودی و یک راه خروجی دارد.
۶۸- دهانهی دو غدهی پیازی- میزراهی به مجرای خارجکنندهی اسپرم باز میشود.
۶۹- غدهی وزیکول سمینال، پشت مثانه و غدد پروستات- میزراهی، در زیر مثانه قرار دارند.
۷۰- در یک مرد سالم (دو غدهی وزیکول سمینال- یک پروستات- دو غدهی پیازی- میزراهی) وجود دارد.
۷۱- اسپرمها، در گذر از مجرای اسپرمبر، فقط از پروستات عبور میکنند.
۷۲- اولین غدهای که ترشحات خود را به مجرای اسپرمبر میریزد، غدهی وزیکول سمینال است.
۷۳- مجرای خروج ادرار، از مثانه به میزراه رفته و از میان غدهی پروستات عبور کرده و در همان میان به مجرای اسپرمبر پیوسته و با هم مجرای میزراه را تشکیل میهند.
۷۴- بیضهها، پایینترین بخش دستگاه تولیدمثلی مرد هستند.
۷۵- اسپرمها، هنگام عبور از میزراه با مایعی مخلوط میشوند که از غدههای برونریز (وزیکول سمینال- غدهی پروستات- غدههای پیازی- میزراهی) ترشح میشوند.
۷۶- غدههای برونریز، سر راه خروجی اسپرمها قرار دارند.
۷۷- وزیکول سمینال، بین مثانه و راست روده قرار دارد.
۷۸- وزیکول سمینال، مایعی سرشار از مواد قندی تولید میکنند که انرژی لازم برای اسپرمها را تامین میکنند.
۷۹- غدهی پروستات، درست زیر مثانه قرار دارد و مایعی قلیایی ترشح میکند.
۸۰- مادهی قلیایی ترشح شده از غدهی پروستات، به خنثی کردن مواد اسیدی موجود در مسیر رسیدن اسپرم به گامت ماده کمک میکند.
۸۱- غدههای پیازی- میزراهی، مایعی قلیایی ترشح میکنند که مقادیر کمادرار اسیدی موجود در میزراه را خنثی میکند.
۸۲- در هنگام خروج اسپرم، ماهیچههای صاف اطراف میزراه منقبض شده و اسپرمها را به جلو میرانند.
۸۳- بیضهها، غدههای درونریز و برونریز محسوب میشوند.
۸۴-با هر بار انزال (خروج اسپرم)، حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون اسپرم از بدن خارج میشود و از این میان فقط تعداد اندکی میتوانند خود را به گامت ماده برسانند.
۸۵- معمولا، اگر تعداد اسپرمهای سالم موجود در مایع خارج شده از بدن از ۲۰ میلیون در هر میلیلیتر کمتر باشد، فرد عقیم است.
۸۶- توجه داشته باشید که اسپرم انسان، یک تاژک و (آنتروزوئید خزه و سرخس و گامت کلامیدوموناس و کاهوی دریایی) دو تاژک و آنتروزوئید بازدانگان و نهاندانگان نیز تاژک ندارند.
۸۷- دستگاه تولیدمثل زن، شامل (دو تخمدان- دو لولهی فالوپ- رحم) است.
۸۸- تخمدان، توسط یک رباط به رحم متصل شده است.
۸۹- لولهی فالوپ از یکسو به تخمدان و از سوی دیگر به رحم متصل است.
۹۰- لولهی فالوپ در ابتدا قطورتر و در انتها (نزدیک رحم) باریکتر است.
۹۱- ابتدای باریک رحم، گردن رحم نام دارد.
۹۲- رحم، عضوی عضلانی و توخالی است.
۹۳- دیواره رحم، بسیار قطور است.
۹۴- ابتدای لولهی فالوپ (نزدیک به تخمدان)، دارای زائدهها و مژکهایی است.
۹۵- دستگاه تولیدمثلی زن، پس از بلوغ، در هر ماه معمولا فقط یک گامت بالغ تولید میکند.
۹۶- بعد از ترکیب اسپرم با گامت ماده، دستگاه تولیدمثلی زن، حفاظت و تغذیهی جنین را طی دورهی ۹ ماههی رشد و نمو برعهده دارد.
۹۷- دو تخمدان تخممرغی شکل، در داخل حفرهی شکمی قرار دارند.
۹۸- تخمدان، اندامهای تولیدکنندهی گامت ماده هستند.
۹۹- هر دختر در ابتدای تولد، همگی گامتهای طول زندگی خود را به صورت نابالغ دورن تخمدانهای خود دارد و پس از تولد، تعداد این تخمکهای نابالغ، افزایش نخواهد یافت.
۱۰۰- تخمدان، هنگام تولد مجموعا، حدود دو میلیون گامت نابالغ دارند که تقسیم میوز I خود را هنگام جنینی آغاز کردهاند و آن را در مرحلهی پروفاز میوز I، متوقف کردهاند.
۱۰۱- سلولهای تخمدانها، ادامهی میوز خود را پس از سن بلوغ یکی پس از دیگری به انجام رسانیده و پس از بلوغ معمولا در هر ماه فقط یک گامت ماده بلوغ میشود.
۱۰۲- گامتهای ماده تخمدانها، مانند سلولهای اسپرم ۲۳ کروموزوم دارند و هاپلوئیدند.
۱۰۳- در سراسر طول زندگی یک زن، تنها ۳۰۰ تا ۴۰۰ گامت او بالغ میشوند.
۱۰۴- سلول گامت مادهی بالغ، اووم یا تخمک نامیده میشود.
۱۰۵- اندازهی تخمک بسیار بزرگتر از اسپرم بوده و حتی با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است.
۱۰۶- هر ۲۸ روز یکبار، یک تخمک از یکی از تخمدانها آزاد میشود.
۱۰۷- زایدهها مژکهایی که در ابتدا و در طول لولهی فالوپ قرار دارند، تخمک را به داخل لولههای فالوپ وارد میکنند.
۱۰۸- تخمک، خود، وسیلهی حرکتی ندارند.
۱۰۹- لولهی فالوپ، مسیری است که تخمک از طریق آن از تخمدان به سمت رحم حرکت میکند.
۱۱۰- ماهیچههای صاف دیوارهی لولههای فالوپ، بهطور متناوب منقبض شده و تخمک را در طول لوله به سمت رحم حرکت میدهند.
۱۱۱- عبور تخمک از طریق لولهی فالوپ، معمولا سه تا چهار روز طول میکشد.
۱۱۲- اگر تخمک، در مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت، پس از آزاد شده، لقاح نیابد، توانایی لقاح را از دست داده و از بین میرود.
۱۱۳- رحم، اندامی ماهیچهای و توخالی است و هنگام که زن باردار نیست، تقریبا به اندازهی یک مُشت است.
۱۱۴- تخمدانها، تخمکها را طی چرخهی تخمدان آماده و رها میکنند.
۱۱۵- رها شدن یک تخمک تخمدان، تخمکگذاری نامیده میشود.
۱۱۶- تخمک، پس از خروج از تخمدان به درون لولهی فالوپ وارد شده و به سمت رحم حرکت میکند.
۱۱۷- مدت هر چرخهی تخمدان در اشخاص و در چرخههای مختلف متفاوت است و بهطور معمول، ۲۸ روز طور میکشد.
۱۱۸- هر ۲۸ روز یکبار، یک تخمک آزاد میشود.
۱۱۹- چرخهی تخمدان، دارای دو مرحلهی مجزای (فولیکولی و لوتئال) است.
۱۲۰- مراحل چرخهی تخمدان را، هورمونهایی که از هیپوتالاموس و هیپوفیز پیشین ترشح میشوند، تنظیم میکنند.
۱۲۱- فولیکول، عبارت است از تعدادی سلول سوماتیک (پیکری) که یک گامت نابالغ را احاطه کردهاند و به آن مواد غذایی میرسانند.
۱۲۲- گامتها، درون فولیکولهایی که در تخمدانها قرار دارند، بالغ میشوند.
۱۲۳- طی مرحلهی فولیکولی چرخهی تخمدان، هورمونهای چگونگی بلوغ گامتها را تنظیم میکنند.
۱۲۴- مرحلهی فولیکولی، نشاندهندهی شروع چرخهی تخمدان است.
۱۲۵- مرحلهی فولیکولی، زمانی شروع میشود که هیپوفیز پیشین، هورمون FSH و LH را به جریان خون ترشح میکند.
۱۲۶- هورمون FSH، هورمون محرک فولیکولی و هورمون LH، هورمون لوتئینیکننده است.
۱۲۷- FSH و LH، هر دو سبب تولید ترشح هورمون استروژن از یکی از فولیکولها میشوند.
۱۲۸- استروژن، یکی از هورمونهای جنسی استروئیدی است که از فولیکول در حال رشد ترشح و باعث رشد بیشتر فولیکول میشود.
۱۲۹- تخمک، در میان تودهی سلولی فولیکول، بلوغ پیدا میکند.
۱۳۰- تخمک، همواره به دیوارهی فولیکول چسبیده است.
۱۳۱- بعد از تخمکگذاری، فولیکول به جسم زرد تبدیل میشود.
۱۳۲- در ابتدا، افزایش اندک در مقدار استروژن، مانع از ترشح بیشتر FSH و LH از هیپوفیز پیشین میشود.
۱۳۳- هرچه فولیکول به بلوغ نزدیکتر میشود، مقدار ترشح استروژن نیز بیشتر و در نتیجه میزان ترشح هورمون LH نیز از هیپوفیز پیشین بیشتر میشود.
۱۳۴- حداکثر میزان LH سبب میشود گامتها، اولین تقسیم میوز خود را کامل کره و فولیکول و تخمدان پاره شوند.
۱۳۵- هنگامی که فولیکول پاره میشود، تخمکگذاری رخ میدهد.
۱۳۶- مرحلهی فولیکولی، از شروع بلوغ یک تخمک تا تخمکگذاری است.
۱۳۷- مرحلهی فولیکولی، از روز اول تا روز چهاردهم چرخهی جنسی است.
۱۳۸- تخمکگذاری در روز چهاردهم روی میدهد.
۱۳۹- مرحلهی لوتئال در چرخهی تخمدان و به دنبال مرحلهی فولیکولی ایجاد میشود.
۱۴۰- بعد از تخمکگذاری، LH سبب میشود سلولهای فولیکولی که پاره شدهاند، رشد کرده و تودهای به نام جسم زرد را تشکیل میدهد.
۱۴۱- جسم زرد، تودهای زرد رنگ از سلولهای فولیکولی است که مانند غدهای درون ریز عمل میکنند.
۱۴۲- LH سبب ترشح استروژن و هورمون جنسی پروژسترون که از جسم زرد ترشح میشود، است.
۱۴۳- استروژن و پروژسترون، سبب ایجاد یک مکانیسم خودتنظیمی منفی میشوند که ترشح FSH و LH را مهار میکند.
۱۴۴- خودتنظیمی منفی، از ایجاد فولیکولهای جدید در مرحلهی لوتئال جلوگیری میکند.
۱۴۵- مرحلهی لوتئال، از تخمکگذاری تا شروع قاعدگی بعدی است.
۱۴۶- مرحلهی لوتئال، از روز چهاردهم تا روز بیستوهشتم است.
۱۴۷- در روز بیستویکم، جسم زرد بیشترین اندازهی خود را دارد.
۱۴۸- پروژسترون، بدن را برای لقاح آماده میکند.
۱۴۹- اگر لقاح صورت بگیرد، جسم زرد تا چند هفتهی دیگر به تولید پروژسترون ادامه خواهد داد.
۱۵۰- اگر لقاح صورت نگیرد، تولید پروژسترون کاهش و سرانجام متوقف میشود.
۱۵۱- توقف تولید پروژسترون، نشاندهندهی انتهای چرخهی جنسی است.
۱۵۲- تجویز داروهایی که مقادیر نسبتا زیادی از هورمونهای استروژن و شبهپروژسترون دارند، چرخهی جنسی را به هم زده و جلوی تخمکگذاری را میگیرد.
۱۵۳- هفت روز اول مرحلهی فولیکولی را قاعدگی مینامند.
۱۵۴- تغییرات مداومی که در هرماه، رحم را برای یک حاملگی احتمالی آماده میکند، چرخهی قاعدگی نامیده میشود.
۱۵۵- چرخهی قاعدگی، حدود ۲۸ روز طول میکشد.
۱۵۶- وقایع چرخهی قاعدگی، بهدنبال تغییر مقادیر استروژن و پروژسترون در طی چرخهی جنسی ایجاد میشوند.
۱۵۷- قبل از تخمکگذاری، ترشح استروژن روبه افزایش گذاشته و در اثر دیوارهی رحم ضخیم و پرخون میشود.
۱۵۸- پس از تخمکگذاری مقادیر بالای استروژن و پروژسترون، سبب ضخیم شدن بیشتر و حفظ دیوارهی رحم میشوند.
۱۵۹- اگر حاملگی رخ ندهد، مقادیر استروژن و پروژسترون کاهش مییابند.
۱۶۰- کاهش مقادیر استروژن و پروژسترون، سبب ریزش دیوارهی رحم شده و یک چرخهی قاعدگی به پایان میرسد.
۱۶۱- انتهای چرخهی قاعدگی، با انتهای مرحلهی لوتئال چرخهی تخمدان همزمان است.
۱۶۲- در قاعدگی، (دیوارهی رحم ریزش- رگهای خونی پاره و مخلوطی از خون و بافتهای تخریب شده از بدن) خارج میشوند.
۱۶۳- قاعدگی (خونریزی ماهیانه)، معمولا حدود ۱۴ روز پس از تخمکگذاری ایجاد میشود.
۱۶۴- در انتهای چرخهی قاعدگی و جنسی، هیچیک از هورمونهای استروژن و پروژسترون تولید نمیشود.
۱۶۵- در انتهای چرخهی جنسی و قاعدگی، غدهی هیپوفیز مجددا شروع به تولید FSH و LH کرده و چرخه دوباره آغاز میشود.
۱۶۶- خونریزی ماهیانه، در سن ۴۵ تا ۵۵ سالگی متوقف میشود.
۱۶۷- پس از توقف خونریزی ماهیانه، که یائسگی نامیده میشود، تخمکگذاری متوقف و شخص از سن باروری خارج میشود.
۱۶۸- هنگام یاسئگی، علائمی مانند گرگرفتگی (گرم شدن بدن) ایجاد میشود که ناشی از کاهش تولید استروژن است.
۱۶۹- در صورت صلاحدید پزشک و با تجویز استروژن، جلوی علائم آزاردهندهی یائسگی گرفته میشود.
۱۷۰- تخمکی که از فولیکول آزاد میشود، تنها میوز I خود را کامل کرده است. (هاپلوئید و دو کروماتیدی) و میوز II خود را درون لولهی فالوپ انجام میدهد.
۱۷۱- دومین گویچهی قطبی که از سیتوکینز نابرابر تخمک بهوجود میآید در لولهی فالوپ تشکیل میشوند.
۱۷۲- برای لقاح یک تخمک، سلول اسپرم باید به سمت یکی از لولههای فالوپ حرکت کند.
۱۷۳- اسپرم، نخست با آزاد کردن آنزیمهایی که در سر خود دارد به درون تخمک نفوذ میکند.
۱۷۴- آنزیمهای موجود در سر اسپرم، لایههای خارجی ژل مانند دور تخمک را تخریب کرده و باعث میشوند سر اسپرم وارد تخمک شده و هستهی اووم و اسپرم با هم ترکیب شده و سلول دیپلوئیدی به نام سلول زیگوت (تخم) را تولید میکنند.
۱۷۵-سلول زیگوت، ۵ مرحله تقسیم میتوز در لولهی فالوپ انجام میدهد.
۱۷۶- به دلیل آنکه قطر لولهی فالوپ محدود است، تقسیم میتوز سلول زیگوت، سبب ایجاد سلولهای کوچکتر میشود.
۱۷۷- چون تخمک وسیلهی حرکتی ندارد، انقباضات متناوب ماهیچههای دیوارهی لوله فالوپ، تخمک را در طول لولهی فالوپ به سمت رحم حرکت میدهد.
۱۷۸- سلول زیگوت، در اولین هفتهی بعد از لقاح، تقسیمهایی انجام میدهد.
۱۷۹- هنگامی که تودهی سلولی، به رحم میرسد، به شکل یک توپ خالی درآمده و بلاستوسیت نامیده میشود.
۱۸۰- به اتصال بلاستوسیت به جدارهی رحم حدود ۶ روز بعد از لقاح، عمل جایگزینی میگویند.
۱۸۱- در رحم، بلاستوسیت رشد و نمو کرده و سرانجام به یک نوزاد کامل تبدیل میشود.
۱۸۲- تخمک، بعد از تخمگذاری در لولهی فالوپ به حرکت در میآید.
۱۸۳- لقاح، درون لولهی فالوپ انجام میشود.
۱۸۴- مراحل (۲سلولی- ۴سلولی- ۸سلولی و ۱۶سلولی) رویان، درون لولهی فالوپ انجام میشود.
۱۸۵- مرحلهی ۳۲ سلولی رویان را بلاستوسیت مینامند.
۱۴۵- عمل جایگزینی، حدودا در اواسط مرحلهی لوتئال و روز بیستم دورهی جنسی صورت میگیرد.
۱۴۶- دوران بارداری را به سه دورهی سه ماهه تقسیم میکنند.
۱۴۷- رشد و نمو از یک سلول دیپلوئید شروع شده و از آن میلیاردها سلول ایجاد میشود.
۱۴۸- در طول دورهی نمو، رحم، وظیفهی حفاظت از سلولهای جنین را برعهده دارد.
۱۴۹- نمو جنین انسان در داخل رحم حدوداً ۹ ماه طول میکشد.
۱۵۰- مهمترین وقایع نمو، در سهماههی اول زندگی رخ میدهند.
۱۵۱- در هفتهی دوم و بعد از لقاح (یعنی اندکی بعد از جایگزینی)، رویان به سرعت رشد میکند.
۱۵۲- پردههایی که رویان را حفاظت و تغذیه میکنند عبارتند از: (آمنیون- کوریون)
۱۵۳- پردهی آمنیون، دور رویان کشیده میشود و از آن حفاظت میکند.
۱۵۴- پرده یا غشای کوریون، با تعامل با رحم، جفت را تشکیل میدهند.
۱۵۵- جفت، ساختاری است که از طریق آن مادر به رویان غذا میرساند.
۱۵۶- خون مادر، معمولا با خون رویان مخلوط نمیشود.
۱۵۷- مواد غذایی خون مادر، از جفت انتشار پیدا کرده و از طریق رگهای خونی بندناف به رویان میرسد.
۱۵۸- در دوران بارداری در رحم، جنین همراه دو پردهی آمنیون، کوریون، جفت بندناف قرار دارد.
۱۵۹- آمنیون نسبت به کوریون به جنین نزدیکتر است.
۱۶۰- بندناف از یکسو به جنین و از سوی دیگر به جفت متصل شده است.
۱۶۱- در جفت سه قسمت وجود دارد: ( دیوارهی رحم- بخش مادری- بخش جنینی)
۱۶۲- در قسمت دیوارهی رحمی جفت (سرخرگ و سیاهرگ مادری) قرار دارد.
۱۶۳- در قسمت مادری جفت (انشعابات سرخرگ و سیاهرگ مادری) قرار دارد.
۱۶۴- در بخش جنینی جفت (حوضچههایی از خون مادر) وجود دارد که امکان تبادل مواد را به رگهای جنینی میدهد.
۱۶۵- از حوضچههای خونی، رگهای جنینی خارج میشوند.
۱۶۶- بندناف، دارای یک سیاهرگ مرکزی و دو سرخرگ است.
۱۶۷- سرخرگ جنینی، مشابه سیاهرگ مادری حاوی خون تیره و سیاهرگ جنینی مشابه سرخرگهای مادری حاوی خون روشن است.
۱۶۸- مواد دفعی رویان، از جفت عبور کرده و به خون مادر میرسند.
۱۶۹- داروها و مواد آسیبزا از جفت عبور میکنند و مادر نباید مواد زیانآور مصرف کند، زیرا رویان نیز آسیب میبیند.
۱۷۰- زنان باردار باید از مصرف هرگونه دارو در طول بارداری خودداری کنند. مگر به تجویز پزشک.
۱۷۱- همزمان با تشکیل جفت، سلولهای داخلی بلاستوسیت تشکیل سهلایهی بافت مقدماتی (آندودرم- مزودرم- اکتودرم) را میدهند.
۱۷۲- در انتهای هفتهی سوم، رگهای خونی و روده شروع به نمو کرده و رویان حدود دو میلیمتر درازا دارد.
۱۷۳- در هفتهی چهارم، بازوها و پاها نیز تشکیل و اندازهی رویان به بیش از دو برابر رسیده و به ۵ میلیمتر میرسد.
۱۷۴- در انتهای هفتهی چهار، همهی اندامهای اصلی شروع به تشکیل و ضربان قلب آغاز میشود.
۱۷۵- در طی ماه دوم: (مرحلهی نهایی نمو رویان انجام- بازوها و پاها شکلگرفته- در حفرهی بدن اندامهای داخلی اصلی مانند کبد و پانکراس مشخص) میشوند.
۱۷۶- در انتهای ماه دوم، رویان حدوداً ۲۲ میلیمتر طول و حدود ۱ گرم وزن دارد.
۱۷۷- در انتهای سهماههی اول، اندامهای جنسی مشخض و جنین دارای ویژگیهای بدنی قابل تشخیص است.
۱۷۸- در طول سه ماههی دوم و سوم، جنین به سرعت رشد و اندامهای او شروع به عمل میکنند.
۱۷۹- در انتهای سهماههی سوم، جنین قادر است در خارج بدن مادر زندگی کند.
۱۸۰- بعد از ۹ ماه، جنین بدن مادر را طی زایمان که معمولا چند ساعت به طول میانجامد ترک میکند.
۱۸۱- هنگام زایمان، دیوارههای رحم منقبض و جنین از رحم خارج میشود.
۱۸۲- جفت و بندناف، بعد از تولد نوزاد دفع میشوند.
۱۸۳- بعد از تولد، نمو هنوز کامل نیست و رشد و نمو جسمی عصبی ادامه مییابد.
۱۸۴- تا دههی ۱۹۶۰ میلادی، پرتوی ایکس تنها راه مطالعهی بدن بدون جراحی بود.
۱۸۵- برای ایجاد تصویر سونوگرافی، متخصص یک میلهی مخصوص را در تماس با پوست فرد قرار میدهد و این میله امواج صوتی با فرکانس بالا را صادر میکند که پس از برخورد با ساختارهای بدن بازتاب و میله پژواکها را جدا و آنها را به یک تصویر ویدئویی تبدیل میکند.
۱۸۶- تصویر سونوگرافی معمولا در زنان باردار استفاده میشود.
۱۸۷- سونوگرافی میتواند حاملگی را در هفتهی چهارم بعد از لقاح تشخیص دهد.
۱۸۸- اندازهی ابعاد بدن جنین، به خوبی سن آن را نشان میدهد.
۱۸۹- در هفتهی هفتم، معمولا حرکات قلب قابل تشخیص است.
۱۹۰- بیشتر ناهنجاریهای جنین در سونوگرافی قابل تشخیص است.
۱۹۱- بهترین فایدهی سونوگرافی، بیضرر بودن آن است.
۱۹۲- امواج اولتراسونی، برخلاف پرتوی X، دارای اشعهی یونیزهکننده نیست و جهش ایجاد نمیکند.
۱۹۳- تصویربرداری با سونوگرافی، حدود ۳۵ سال است که استفاده شده و هیچ اثر مضری از آن گزارش نشده است.
۱۹۴- بیماریهایی که از طریق تماس جنسی (مقاربت) انتقال مییابند، بیماریهای مقاربتی نامیده میشوند.
۱۹۵- ویروسها و باکتریهای مختلفی میتوانند بیماری مقاربتی ایجاد کنند.
۱۹۶- هورمون اکسیتوسین توسط نورونهای هیپوتالاموس تولید و در هیپوفیز پسین ذخیره میشود تا در هنگام لزوم به خون آزاد شود و سبب انقباضات رحم در هنگام زایمان میشود.
۱۹۷- جنسیت جنین، در بدو تشکیل تخم تعیین میشود و در انتهای سه ماههی اول جنسیت مشخص میشود.
۱۹۸- مرحلهی لوتئال چرخهی جنسی زنان از روز ۱۴ شروع میشود.
۱۹۹- در هفتهی اولی لوتئالی (۱۴ تا ۲۱)، به دلیل تحریک جسم زرد توسط LH، هورمونهای جنسی استروژن و پروژسترون تولید میشوند که افزایش پروژسترون به تنهایی باعث افزایش ضخامت دیوارهی رحم شده و افزایش پروژسترون به همراه استروژن موجب خودتنظیمی منفی شده و ترشح FSH و LH را مهار میکند.
۲۰۰- غدهی وزیکول سمینال، یک غدهی برونریز است و ترشحات خود را به ساختارهای لولهمانند خود (میزراه) میریزد.
۲۰۱- غدههای فولیکول در تخمدان و سلولهای بینابین لولههای اسپرمساز، جزء غدهی درونریز بوده و ترشحات خود را به درون خون میریزند.
۲۰۲- LH، نوعی هورمون گلیکوپروتئینی است که همراه با FSH ترشح تستوسترون را تحریک میکند.
۲۰۳- هورمون FSH در مردان، نقشی در تحریک ترشح تستوسترون از بیضهها ندارد.
۲۰۴- در زنان و در مرحلهی فولیکولی چرخهی تخمدانی، FSH و LH سبب رشد فولیکول و ترشح استرون از آن میشوند.
۲۰۶- در اواخر مرحلهی فولیکولی، مقادیر زیاد استروژن سبب افزایش ناگهای ترشح LH میشود که این افزایش نتیجهی نوعی فرآیند خودتنظیمی مثبت است.
۲۰۷- افزایش ناگهانی LH، سبب کامل شدن اولین تقسیم میوزی و پاره شدن فولیکول و تخمدان و در نهایت تخمکگذاری میشود.
۲۰۸- در اوایل مرحلهی لوتئال، میزان پروژسترون افزایش و اندازهی جسم زرد نیز افزایش مییابد.
۲۰۹- دیوارهی رحم تقریبا از اواخر مرحلهی فولیکولی شروع به ضخیمشدن میکند و تا اواسط هفتهی دوم مرحلهی لوتئال این ضخیم شدن ادامه دارد.
۲۱۰- هنگام تخمکگذاری، فولیکول پاره شده و هورمون محرک فولیکولی کاهش مییابد.
۲۱۱- در انتهای هفتهی چهارم بارداری، همهی اندامهای اصلی شروع به تشکیل شدن میکنند و ضربان قلب آغاز میشود.
۲۱۲- در انتهای چرخهی قاعدگی، به دلیل تحلیل جسم زرد و توقف استروژن و پروژسترون مقدار آنها در خون کاهش و هورمونهای هیپوفیزی افزایش مییابد.
۲۱۳- جسم زرد تا چند هفته پس از بارداری پروژسترون تولید میکند.
۲۱۴- بزرگ شدن جسم زرد در ابتدای مرحلهی لوتئال رخ میدهد که در این هنگام، هورمونهای تخمدانی سبب ایجاد یک خودتنظیمی منفی میشوند.
۲۱۵- هورمون لوتئینیکننده در اواخر دورهی فولیکولی به حداکثر خود میرسد.
۲۱۶- فولیکول در آخر دورهی تخمکگذاری پاره میشود.
۲۱۷- در ابتدای دورهی فولیکولی، استروژن مانع افزایش ترشح LH میشود.
۲۱۸- در دورهی بارداری، چرخهی فولیکولی تخمدان متوقف است.
۲۱۹- بهطور معمول و در صورت تشکیل زیگوت و وقوع بارداری در انسان، همزمان با تشکیل جفت سه لایهی رویانی تشکیل میشود.
۲۲۰- بلاستوسیت، درون حفرهی شکمی تشکیل میشود.
۲۲۱- پس از تخمکگذاری، هورمونهای جنسی، ترشح هورمونهای هیپوفیزی را مهار میکند.
۲۲۲- زمانیکه رویان انسان ۲ میلیمتر درازا دارد، رگهای خونی شروع به نمو میکنند.
۲۲۳- در انتهای هفتهی اول مرحلهی لوتئال انسان (اواسط مرحلهی لوتئال)، جسم زرد به حداکثر اندازهی خود رسیده و میزان هورمون پروژسترون افزایش مییابد.
۲۲۴- در انسان و هنگام تخمکگذاری، یک تخمک نابالغ و ۳ عدد گویچهی قطبی که هر کدام ۲۳ کروموزوم ۲ کروماتیدی دارند، از فولیکول رها میشود.
۲۲۵- تولید هورمون در فولیکول تخمدان انسان در شبکهی آندوپلاسمی صاف صورت میگیرد.
۲۲۶- اثر افزایش هورمون استروژن بر میزان ترشح LH در مرحلهی فولیکولی مثالی از خودتنظیمی مثبت است.
۲۲۷- پژواک امواج صوتی به تصویر ویدئویی تبدیل میشود- در سونوگرافی، بیشتر ناهنجاریهای جنین قابل هستند نه همهی آنها- با سونوگرافی، در هفتهی هفتم معمولا حرکات قلب قابل تشخیص است)
۲۲۸- محل تولید LH (هیپوفیز پیشین) و محل تولید پروژسترون (جسم زرد) است.
۲۲۹- اندام هدف هورمون استروژن (جدار رحم) و اندام هدف هورمون FSH (لولههای اسپرمساز) است.
۲۳۰- بیضهها از هنگام بلوغ تا پایان عمر اسپرم تولید میکنند.
۲۳۱- برخی از سلولهای دیوارههای لولههای اسپرمساز، توانایی انجام میوز را دارند نه همهی آنها.
۲۳۲- غدهی پروستات، زیر مثانه قرار دارد و مایع قلیایی ترشح میکند که به خنثی کردن مواد اسیدی موجود در مسیر رسیدن اسپرم به گامت ماده کمک میکند.
۲۳۳- کاملترین نمونهی رشد و نمو داخلی جنین، در پستانداران جفتدار (انسان و اغل پستانداران) است.
۲۳۴- در بندناف، یک سیاهرگ و دو سرخرگ وجود دارد.
۲۳۵- خون روشن، از طریق سیاهرگ بندناف به جنین و خون تیره توسط سرخرگ بندناف به مادر بازمیگردد.
۲۳۶- رشد جنین در داخل تخم و درون بدن مادر را زندهزایی میگویند.
۲۳۷- پردهای که در محل جفت بین خون مادر و جنین قرار دارد، پردهی کوریون است.
۲۳۸- در صورت انجام عمل لقاح، جسم زرد باقی میماند و هورمون ترشح میکند.
۲۳۹- در فرآیند تولید تخمک (تخمکزایی)، دومین گویچهی قطبی در پایان میوز II و بلافاصله پس از تلوفاز II حاصل میشود.
۲۴۰- تخمکگذاری تحت کنترل هورمون LH و FSH است و استروژن و پروژسترون نقش مستقیمی در این پدیده نداشته و فقط با نقش خودتنظیمی منفی در کنترل این پدیده دخالت دارند.
۲۴۱- نخستین گویچههای قطبی، همراه با تخمک نابالغ و در پایان تقسیم اول میوز حاصل میشوند.
۲۴۲- مسیر حرکت اسپرمها در انسان از بیضه تا مجرای خروج ادرار را به خاطر داشته باشید: (اپیدیدیم- مجرای اسپرمبر- پروستات)
۲۴۳- به یاد داشته باشید که اسپرمها از غدهی وزیکول سمینال عبور نمیکند.
۲۴۴- در بندناف انسان، سرخرگها و سیاهرگها از نظر خون تیره و روشن، شبیه گردش کوچک خون هستند.
۲۴۵- در روز ۱۴ دورهی جنسی افزایش ناگهانی LH سبب پارهشدن فولیکول و آزادسازی تخمک میشود.
۲۴۶- پستانداران تخمگذاری چون پلاتیپوس، فاقد رحم هستند.
۲۴۷- در پایان هر دورهی جنسی در زنان، کاهش استروژن و پروژسترون موجب ریزش دیوارهی داخلی رحم میشود.
۲۴۸- مواد قندی جهت تولید انرژی اسپرمها، توسط غدهی وزیکول سمینال تأمین میشود.
۲۴۹- هورمونهای تخمدان (استروژن و پروژسترون) و هورمونهای هیپوفیز (FSH و LH) است.
۲۵۰- بهطور معمول و در مردان بالغ، اسپرم هرگز وارد وزیکول سمینال نمیشود.
۲۵۱- وضعیت دیوارهی رحم، در نیمهی اول دورهی جنسی زنان، بهطور عمده توسط استروژن که از فولیکول ترشح میشود، کنترل میگردد.
۲۵۲- رحم ابتدایی در پستانداران زندهزا و کیسهداری مانند اپاسوم وجود دارد.
۲۵۳- محل قراگیری غدهی وزیکول سمینال پشت مثانه است.
۲۵۴- هنگام تخمکگذاری، هورمون استروژن تخمدان بیشتر از پروژسترون است.
۲۵۵- هورمونهای محرک فولیکولی و لوتئینیکننده از هیپوفیز ترشح میشوند.
۲۵۶- در چرخهجنسی زنان، تخمدان قبل از تخمکگذاری، استروژن ترشح میکند.
۲۵۷- پروژسترون، اساسا در مرحلهی لوتئال ترشح میشود و قبل از آن کمترین مقدار را دارد.
۲۵۸- در انسان بهطور معمول لقاح و شروع تقسیمات سلول تخم انسان در لولهی فالوپ صورت میگیرد.
۲۵۹- گرگرفتگی هنگام یائسگی، ناشی از کاهش هورمون استروژن است.
۲۶۰- سلولهای خونی مانند گلبول قرمز، بهطور معمول از جفت انسان عبور نمیکنند.
۲۶۱- پروستات غدهای برونریز است و در ترشح مایع اطراف اسپرمها نقش دارد.
۲۶۲- (جسم زرد- فولیکول رسیده و تیموس) غدهی درونریز بوده و هورمون ترشح میکنند.
۲۶۳- تقسیم میوز در تخمدانهای زنان از دروهی جنینی آغاز میگردد.
۲۶۴- استروژن یک هورمون استروئیدی است و ساختار همهی استروئیدها یکسان و شبیه مولکول کلسترول است.
۲۶۵- در انسان لایهی زایندهی هر تخمدان در دوران جنینی فعال است.
۲۶۶- ماهیچههای لولهی فالوپ، صاف هستند.
۲۶۷- فولیکول در حال رشد، استروژن ترشح میکند که بر خود فولیکول نیز اثر میکند.
۲۶۸- ضخامت دیوارهی رحم در دورهی لوتئال به بیشترین مقدار خود میرسد.
۲۶۹- ترشح استروژن در دورهی فولیکولی، به بیشترین مقدار خود میرسد.
۲۷۰- در هفتهی دوم دورهی جنسی زنان، FSH و LH با تأثیر بر سلولهای فولیکولی سبب ترشح استروژن میشوند.
۲۷۱- در مرحلهی فولیکولی تخمدان انسان، پاسخ هیپوفیز پیشین در مقابل افزایش زیاد استروژن، افزایش ترشح LH است.
۲۷۲- برای جلوگیری از فعال شدن فولیکولهای جدید در مرحلهی لوتئال میزان LH و FSH کاهش مییابد.
۲۷۳- در انسان افزایش ضخامت و حفظ دیوارهی رحم پس از تخمکگذاری بهطور مستقیم برعهدهی استروژن و پروسترون است.
۲۷۴- پلاتیپوس پستانداری تخمگذار، اپاسوم پستانداری کیسهدار و گوزن پستانداری جفتدار است.
۲۷۵- اپاسوم، رحم ابتدایی دارد و لقاح داخلی دارد ولی جفت تشکیل نمیدهد.
۲۷۶- بلوغ نهایی اسپرمها در مجرای اپیدیدیم صورت میگیرد.
۲۷۷- ATP لازم برای حرکت اسپرم بهوسیلهی بخش میانی تأمین میشود.
۲۷۸- بهطور معمول لانهگزینی جنین انسان حدود ۲۱ روز پس از شروع دورهی جنسی آغاز میشود.
۲۷۹- در تشکیل جفت، کوریون و جدارهی رحم شرکت دارند.
۲۸۰- دلفین برای تکامل جنین خود، شیوهی تکاملیافتهتری دارد.
۲۸۱- با خوردن قرص ضد بارداری در واقع از تولید تخمک جلوگیری میشود.
۲۸۲- اسپرمزایی در انسان، با شروع بلوغ بهطور مداوم ادامه یافته ولی سرعت آن بهتدریج کم میشود.
۲۸۳- غدهی پروستات، در ابتدای مجرای ادراری قرار دارد.
۲۸۴- ترشحات اپیدیدیم، باعث بلوغ اسپرمها میشود.
۲۸۵- در ابتدای لولهی رحم، تخمک انسان مناسبترین شرایط را برای لقاح دارد.
۲۸۶- با تخریب جدارهی رحم، در واقع دورهی جنسی در زنان آغاز میشود.
۲۸۷- آنزیمهای بخش وزیکول، باعث حل شدن پردهی اطراف تخمک در هنگام لقاح میشود.
۲۸۸- تستوسترون با تأثیر بر روی هیپوتولاموس، تولید هورمون LH را کنترل میکند.
۲۸۹- هورمون LH، سبب افزایش رشد فولیکولی و ترشح استروژن میشود.
۲۹۰- در طول دورهی جنسی، مقدار پروژسترون در نیمهی اول کم در نیمهی دوم زیاد است.
قسمتی از تدریس استاد در این محصول:
اگر فیلم بالا را به صورت آنلاین نمی توانید نگاه کنید نرم افزار adobe flash را از اینجا دانلود و بر روی کامپیوترتان نصب نمایید تا از این به بعد فیلم ها را به صورت آنلاین تماشا کنید
و یا اگر می خواهید این فیلم آموزشی را دانلود کنید و همیشه آن را بر روی کامپیوترتان داشته باشید اینجا کلیک نمایید.