راهکارهای افزایش انگیزه برای درس خواندن
تا حالا شده وقتی که می‌خواهید درس بخوانید، مدت‌ها بی‌فایده فقط به کلمات خیره شوید؟ آیا درس خواندن برای‌تان کار خواب‌آوری شده است؟ آیا بیشتر اوقات احساس می‌کنید حوصله‌ی درس خواندن را ندارید؟ اگر این مشکلات را تجربه کرده‌اید، امیدواریم ادامه‌ی این مقاله انگیزه برای درس خواندن در شما را تقویت کند.
بخش اول: فضای مناسب درس خواندن را برای خود فراهم کنید
۱. مکانی آرام پیدا کنید که تمرکز شما را بر هم نزند
این مکان می‌تواند کتابخانه، کافه یا اتاقی در خانه‌تان باشد. عامل ضروری این است که این مکان‌ها از سروصدا و عوامل برهم زننده‌ی تمرکز خالی باشند. جاهایی که احتمال دارد دوستان‌تان بیایند را انتخاب نکنید.
۲. وسایل درس خواندن را آماده کنید
حتما وسایلی که برای درس خواندن نیاز دارید، آماده کنید. این وسایل می‌تواند شامل کاغذ، خودکار، مداد، ماژیک شبرنگ و… باشد. بستگی به خودتان دارد که برای درس خواندن به چه ابزاری نیاز دارید. اگر ابزار موردنیازتان را قبل از شروع آماده نکنید، باید حین درس خواندن این کار را انجام دهید و تمرکزتان برهم می‌خورد.
۳. مقداری آب و تنقلات کنار خود بگذارید
وقتی که بدن انسان سیراب باشد، کارایی‌اش افزایش می‌یابد. بنابراین مقداری آب در کنار خود داشته باشید. در بین درس خواندن گاهی آب مصرف کنید تا آب بدن‌تان تأمین شود. همچنین مقداری تنقلات سالم مانند آجیل و میوه هم کنار خود بگذارید. این‌گونه انرژی از دست رفته‌ی خود را جبران کنید.
برای تأمین انرژی از فست‌فود و شیرینی استفاده نکنید. خوراکی‌هایی مانند پیتزا، همبرگر، کیک و شیرینی را مصرف نکنید. این مواد انرژی شما را برای مدت کمی بالا نگه می‌دارند و کم‌کم باعث احساس خواب‌آلودگی در شما می‌شوند.
بخش دوم: عوامل حواس‌پرتی را از بین ببرید
۱. لباس راحت بپوشید
لباس راحت و مناسب بپوشید. سعی کنید لباس‌تان چیزی نداشته باشد که حواس‌تان را پرت کند. عوامل بسیار کوچک هم می‌تواند تمرکزتان را برهم بزند. مثلا اگر شلوارتان گشاد باشد و دائماً بخواهید آن را بالا بکشید.
اگر موهای بلندی دارید، موهای خود را ببندید تا جلوی چشمتان نیاید.
۲. تلفن همراه خود را روی حالت سکوت بگذارید
زمان درس خواندن، زمان مناسبی برای صحبت کردن با دوست و فامیل نیست. اگر ممکن است فرد خاصی نگران‌تان شود، از قبل به او بگویید که در این زمان مشغول درس خواندن خواهید بود و صدای گوشی را نمی‌شنوید. بنابراین هنگام درس خواندن گوشی خود را بر روی حالت سکوت بگذارید و آن را دور از دسترس خود قرار دهید. اگر تلفن همراه کنارتان باشد احتمال دارد مرتب آن را چک کنید.
۳. اگر به کامپیوتر خود برای درس خواندن نیازی ندارید، آن را خاموش کنید
اگر به کامپیوترتان برای درس خواندن نیاز ندارید، آن را خاموش کنید. روشن بودن کامپیوتر شاید شما را وسوسه کند که در سایت‌های ورزشی بچرخید یا اخبار بازیگران محبوب خود را دنبال کنید. در نهایت به خودتان می‌آیید و می‌بینید زمان زیادی را پشت کامپیوتر تلف کرده‌اید.
- اگر برای تحقیق درسی باید وب‌سایت خاصی را مطالعه کنید، می‌توانید از آن صفحه پرینت تهیه کنید. این‌گونه حین مطالعه، وسوسه نمی‌شوید زبانه‌ی دیگری در مرورگرتان باز کنید و سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید.
- اگر می‌خواهید مطلب خاصی را در نرم‌افزار ورد تایپ کنید، می‌توانید اینترنت خود را به‌طور موقت قطع کنید.
بخش سوم: اهداف درسی خود را تعیین کنید
۱. اهداف واقعی برای درس خواندن خود مشخص کنید
به‌جای اهداف کلی و مبهم، اهداف مشخص و دست‌یافتنی برای خود تعیین کنید. مثلا به‌جای اینکه بگویید «باید ریاضی خود را قوی کنم» هدف مشخصی در خواندن ریاضی تعریف کنید. مثلا بگویید می‌خواهم رسم نمودار تابع درجه‌ی دوم را یاد بگیرم. با این روش در پایان زمان مطالعه دقیقا می‌دانید چه بخشی را مطالعه کرده‌اید و چه دستاوردی داشته‌اید.
۲. وقتی به هدفی رسیدید، به خود جایزه بدهید
وقتی که به هدف معینی رسیدید، به خود جایزه بدهید. اگر هدفی که به آن رسیدید هدف نهایی نبود و باید باز به درس خواندتان ادامه دهید، می‌توانید کمی راه بروید، چیزی بخورید یا به آهنگ دلخواه‌تان گوش بدهید. اگر با رسیدن به هدف‌تان درس خواندن‌تان هم تمام می‌شود، آزادید هر کاری که دوست دارید انجام دهید. می‌توانید بازی کنید، با دوستان‌تان صحبت کنید یا فیلم ببینید.
اگر تصمیم دارید با استراحتی کوتاه به خود پاداش بدهید، فراموش نکنید که هنوز درس شما باقی مانده است. پس از سپری شدن زمان مشخص به درس خود ادامه دهید. به صدای توی سرتان گوش ندهید که از شما می‌خواهد بیشتر استراحت کنید.
بخش چهارم: خودتان را آماده کنید
۱. یک برنامهی درسی برای خودتان درست کنید
به‌جای اینکه به‌طور مبهم بگویید «باید این هفته درس بخوانم» به‌طور مشخص برای خود برنامه‌ریزی کنید. برنامه‌ریزی می‌تواند تا حد زیادی مشکل ضعف اراده‌ی شما را برطرف کند.
۲. درس خود را به تعویق نیندازید
درس‌ها را برای دقیقه‌ی آخر نگذارید تا مجبور شوید در یک شب ۱۰۰ صفحه برای امتحان بخوانید. مثلا اگر سه‌شنبه امتحان دارید، کم‌کم از چند روز قبل درس خود را بخوانید. با این روش نگرانی شما برای امتحان هم کاهش خواهد یافت.
بخش پنجم: حالا شروع به درس خواندن کنید
بعضی اوقات شروع، سخت‌ترین بخش کار است. اگر اهداف درسی که برای خود تعیین کرده‌اید به نظر ترسناک می‌آید، اهداف خود را کوچکتر کنید. مثلا برنامه‌ریزی کنید نصف فصل را امروز و نصف فصل را فردا بخوانید. یادتان باشد حتی کمی درس خواندن بهتر از چیزی نخواندن و جمع‌شدن مطالب است.
نکاتی که می‌تواند به شما کمک کند
- مرتب و منظم باشید. میز تحریر خود را تمیز و مرتب نگه دارید. کیف خود را از کاغذهایی که به آن نیاز ندارید، خالی کنید. کاغذهای مربوط به هر درس را مرتب دسته‌بندی کنید. این‌گونه زمانی که به آنها نیاز داشتید، به مشکل بر نمی‌خورید.
- اگر فرد خیال‌پردازی هستید، در زمان درس از فکر کردن به هر چیزی غیر از درس خودداری کنید. به این فکر کنید که اگر امروز درس خود را نخوانید، در آینده با افزایش مطالب کار برای‌تان سخت خواهد شد.
- حتما در طول کلاس مطالب مهم را یادداشت کنید. این مطالب برای انجام تکالیف، پروژه‌ها و امتحانات مفید خواهند بود. اگر هم سرعت نوشتن شما پایین است و از معلم عقب می‌افتید، به‌صورت چرک‌نویس یادداشت کرده و بعدها مطالب را پاک‌نویس کنید.
- اگر نیاز به کمک دارید، از معلم خود کمک بخواهید. از سؤال کردن نترسید. معلمان حقوق می‌گیرند تا به سؤالات شما جواب بدهند. این علاقه‌ی شما باعث افزایش انگیزه‌ی معلمان برای بالا بردن سطح کلاس‌شان می‌شود. نگران نباشید که دوستان‌تان راجع به شما چه فکری می‌کنند. بهتر است به‌جای تظاهر به یادگیری، مطالب را واقعا یاد بگیرید.
- خواب کافی برای یادگیری مطالب ضروری است. خواب کمک می‌کند تا مغز اطلاعات را ذخیره نماید. به این منظور باید هر شب حداقل ۸ ساعت بخوابید.
- به خودتان بگویید که وقتی به اهدافم رسیدم، می‌توانم با خیال راحت به تفریح بپردازم. اراده‌ای قوی داشته باشید و اجازه ندهید حواس‌تان پرت شود. اگر سروصدا شما را اذیت می‌کند، پنبه‌ای در گوش‌تان بگذارید. اگر کسی باعث حواس‌پرتی شما می‌شود، روی خود را از او برگردانید.
- هرگز حین درس خواندن از تلفن همراه استفاده نکنید. آن را خاموش کنید یا در حالت سکوت قرار بدهید. سپس آن را در کمد یا جایی بگذارید که نتوانید ببینید. حتی می‌توانید آن را به والدین خود بدهید و از آنها بخواهید تا وقتی که درس تمام نشده، آن را به شما پس ندهند.
- درس را به تعویق نیندازید. یادتان باشد اگر امروز وقت خود را به درس اختصاص بدهید، در آینده وقت بیشتر و خیالی آسوده‌تر خواهید داشت.
- به نتایج بلندمدت درس خواندن فکر کنید. اگر بخواهید دکتر، مهندس یا… شوید. باید درس بخوانید تا بتوانید در آینده شغل دلخواه خود را به دست آورید.
- به دوستان باهوش خود نگاه کنید. از آنها یاد بگیرید. مانند آنها درس بخوانید و در کلاس حضور پیدا کنید. ولی در این کار افراط نکنید.
- اگر به راحتی با چیزهای اطراف حواس‌تان پرت می‌شود، روی خود را به‌سمت دیوار بکنید و درس بخوانید.
- اگر درس خواندن همراه دوستان باعث می‌شود بهتر درس بخوانید، همین کار را انجام دهید. اگر دوست‌تان همکلاس شما نیز باشد، بهتر می‌توانید با هم درس بخوانید. فقط مراقب باشید که حواس‌تان پرت نشود و زیاد صحبت نکنید. چون الان زمانِ درس خواندن شماست.
- در حین درس خواندن به موسیقی گوش ندهید. این کار تمرکزتان را از بین می‌برد. البته بعضی افراد با گوش دادن به موسیقی بهتر درس می‌خوانند. در این صورت گوش دادن به موسیقی مانعی ندارد.
- اگر احساس کردید برای درسی نیاز به معلم خصوصی دارید، این را به والدین خود اعلام کنید. اگر هزینه‌ها برای‌تان زیاد بود، می‌توانید از افراد فامیل که در آن درس تسلط دارند کمک بخواهید.
- به صفحات باقی‌مانده نگاه نکنید. شاید این کار باعث دلسردی شما شود.
- فهرستی از کارهایی که با اتمام درس می‌توانید انجام بدهید، تهیه کنید. این کار می‌تواند باعث افزایش انگیزه‌تان شود.
- به خودتان یادآوری کنید که اگر بهتر درس بخوانید، شانس بیشتری برای قبولی در دانشگاه خوب خواهید داشت. در نهایت می‌توانید شغل بهتری به دست بیاورید و روزی فرد ثروتمندی شوید.
- می‌توانید در زمان استراحت پنجره‌ی اتاق را باز کنید. از هوای تازه استفاده کنید تا با انرژی و طراوت به درس خود ادامه دهید.
- به کارهایی که ترجیح می‌دهید به جای درس خواندن انجام بدهید، زیاد فکر نکنید. شاید تسلیم این افکار بشوید و درس را کنار بگذارید.
- در زمان درس بسته به برنامهی خود در هر ساعت، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استراحت کنید. بی‌وقفه و بدون استراحت درس نخوانید.
