فوت و فن‌های درس خوندن برای امتحان
۱- در حین مطالعه ی درس ، مضمون اصلی آن را دریابید. در این قسمت درس ، بحث به چه موضوعی اشاره دارد؟ چگونه یا در چه مراحلی آن را بیان کرده است؟
۲- همراه با خواندن درس به طور مرتب برای خود سوالاتی طرح کنید تا توجه شما به موضوع درس بیشتر جلب شود . بهتر است سوالات به نوعی با مطالب درسی هماهنگی داشته باشد.
۳- سوالات طرح شده باید با توجه به اصل مطلب و کلید هر پاراگراف باشند.
۴- در هنگام مطالعه در منزل به مطالبی که به نوعی در کلاس علامت زده یا در حاشیه و پاورقی نوشته شده نیز توجه خود را مبذول بدارید.
۵- توجه داشته باشید توکل به خدا , آرامش و اعتماد به نفس و پشتکار و برنامه ریزی مهمترین عوامل موفقیت در امتحان است.
۶- سعی کنید هرگونه برداشت نا به جا از امتحانات و ناراحتی و انزجار و نفرت از امتحان دادن را از خود دور کنید. زیرا امتحان جزء لاینفک زندگی ماست .
۷- روز های قبل از امتحان هر چیز را که باعث حواس‌پرتی می‌شود کاملا کنار بگذاریدزیرا توجه به سایر چیزها باعث از بین رفتن تمرکز شما می‌شود. و کاهش تمرکز روی درس خود به خود اضطراب به وجود می‌آورد.
۸- آغاز کار مطالعه با یاد خدا و به جا آوردن نماز واجب و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید آرامش را برایتان به ارمغان می آورد .
۹- همواره سعی کنید امنیت و آرامش را در خانه فراهم کنید و برای مطالعه یک مکان آرام و بی سروصدا را مد نظر قرار دهید.
۱۰- جمع بندی مطالب را با بیان خود ؛ بیان کنید تا فراموشی شما کمتر شود.
۱۱- اگر از جزوات و مطالب خارج از کتاب استفاده می کنید ، دقت کنید که با مطالب موجود در کتاب سازماندهی لازم را داشته باشد تا مطالب مثل حلقه های جدا از هم یک زنجیر در نیایند.
۱۲- اوراق امتحانی نوبت های گذشته ی خود اعم از ترم و نیم ترم و ماهانه و… را مجدداً مرور کنید تا اولاً نوعی مرور کرده باشید و ثانیاً اشتباهاتی را که در آن زمان در آن تکرار کرده اید، مجدداً تکرار نکنید.
۱۳- یک هفته قبل از شروع فصل امتحانات سعی کنید خلاصه ی دروس ، فیش برداری و فهرست نکات مهم را‌آماده و در پوشه ای جمع آوری کنید.
۱۴- در اتاقی که مطالعه می کنید عوامل مزاحم از جمله تلفن ثابت، تلفن همراه، تلویزیون و… را از خود دور نمایید.
۱۵- حتما وسایل و مکان مطالعه را قبل از مطالعه، مرتب و منظم نمایید. تنها وسایلی را که واقعا مورد نیازتان می باشد مقابلتان قرار دهید.
۱۶- در خود تمرکز ایجاد نمایید و تمام حواس خود را در جهت مطالعه قرار دهید.
۱۷- هنگام مطالعه خود را به جای معلم قرار دهید و سوالات امتحانی را طرح نمایید .
۱۸- سوالاتی را که قبلا معلم از شما امتحان گرفته یا در اختیارتان قرار داده است مجددا مرور کنید .
۱۹- پس از یاد گرفتن کامل مطلب، حل تمرین‌های کتاب درسی و برطرف کردن اشکالات، نمونه سؤال‌های امتحانات نهایی یا هماهنگ کشوری را حل کنید. سعی کنید طرز پاسخ گویی به سؤال‌های نهایی را خوب بیاموزید. همچنین با دیدن کلید تصحیح امتحانات نهایی، به روش تصحیح اوراق خوب آشنا شوید.
۲۰- این خطاست اگر فکر کنید سؤال‌های امتحان نهایی سال بعد باید شبیه سال‌های قبل باشد. اخیراً طراحان تلاش می‌کنند، سؤال‌های مفهومی را در قالب‌های جدید و نو طرح کنند. به همین خاطر تأکید می‌کنیم که روی عمیق خوانی و فراگیری دقیق مفاهیم و ریزه‌کاری‌های کتاب درسی تأکید بیشتری داشته باشید.
۲۱- مراقب باشید اگر بدخط هستید و از کارهای نوشتاری مانند حل تمرینات گریزانید، بیشتر در معرض بد امتحان دادن و پایین آمدن نمره‌ی معدل قرار دارید.
۲۲- به اشکالات خود حساس باشید. بسیاری از بچه‌ها اشکالات ساده مانند خطای محاسبه، درست نخواندن متن سؤال و…. را اشکال نمی‌دانند. آنها بلد نبودن‌های بزرگ را اشکال می‌دانند و بسیاری هم در توهم بلد بودن هستند. این نگرش دانش‌آموزی است که به اشکال و اشکال‌گیری حساس نیست. ولی دانش‌آموزان ممتاز حتی با یک اشتباه ساده‌ی محاسباتی، دوباره مسئله را حل می‌کنند. آنها نسبت به ساده‌ترین اشکالات خود بی رحم هستند. این تجربه را از آنها بیاموزید! برای گرفتن نمره‌ی ۱۸یا۱۹، دانستن مطلب کافی است، ولی برای گرفتن نمره‌ی ۲۰، تسلط و حساسیت به اشکالات، اهمیت بیشتری دارد.
۲۳- تاکیدات معلم در زمان تدریس یا پرسشهای او را مجددا یادآوری کنید .
۲۴- نمونه سئوالات امتحان سال های قبل را تهیه کنید و به بررسی آنها بپردازید تا با نحوه وسبک طرح سئوالات آشنا شوید.
۲۵- برای امتحانات پایان ترم، سؤالات امتحانات کلاسی را دوره کنید و اشتباهات قبلی خود را بررسی کنید تا اشتباهات گذشته را تکرار نکنید.
۲۶- اشکالات درسی خود را یادداشت کنید و در روزهای باقیمانده تا امتحانات و در فواصل امتحانات از دوستان و همکلاسی ها و اعضای خانواده و در صورت دسترسی از معلم بپرسید. و این کار را تا حد اکثر شب قبل از امتحان انجام دهید .
۲۷- مطالعه عمیق و دقیق موضوعات درسی و ایجاد ارتباط ذهنی بین مطالب کمک بزرگی به یادگیری بهتر دروس خواهد داشت.
توصیه هایی در شب قبل از امتحان:
اول : از مشاجرات خانوادگی، رفت و آمدهای فراوان و مکرر، حضور در مکان های پر سر و صدا و شلوغ، دیدن و شنیدن رادیو و تلویزیون به طوری که مغز احساس خستگی کند و به طور کلی تمام عواملی که موجب تشویش، حواس پرتی و خستگی مغز می شود به شدت پرهیز کنید.
دوم : مطابق معمول هر شب استراحت کنید و سعی کنید ۶ تا ۸ ساعت خواب‌آرام داشته باشید تا با نشاط بیشتری به سر جلسه ی امتحان بروید . همچنین برای سلامتی متابولیسم بدن نیز سعی کنید یک شام سبک و مختصر میل نمایید.
سوم : قبل از خواب شب امتحان نیز دو نکته مهم را مدنظر قرار دهید:
الف) کلیه ی وسایلی که باید صبح امتحان همراه شما باشد را از شب قبل روی میزی که یادتان نرود آماده کنید.
ب) سعی کنید اگر کمی اضطراب دارید و همین مانع بی خوابی شما شده مطالب کلیدی و مهم کتاب درسی را در ذهن مرور کنید. دقت داشته باشید که این استرس طبیعی است و در ادامه به شیوه های مقابله با آن می پردازم و راه های کاهش آن را با هم بررسی می کنیم.
توصیه هایی در صبح امتحان:
۱) سعی کنید حداقل ۲ ساعت قبل از امتحان از خواب بیدار شوید تا فعالیت های مغزی شما شروع شده و به اصطلاح مشاورین موتور مغزگرم شود و همچنین دقت کنید مطالبی را که مطمئن هستید در امتحان نخواهد آمد، هرگز نخوانید.
۲) کمک گرفتن از معنویات در موفقیت شما سهم چشمگیری دارد لذا حتماً با وضو سرجلسه ی امتحان حاضر شوید و از خداوند متعال طلب کمک و استعانت کنید.
۳) در صورت داشتن وقت کافی یک مرور سطحی روی مطالب مهم و فیش برداری¬ های خود داشته باشید.
۴) حتماً صبحانه کافی و مناسب را میل نمایید ؛ زیرا بدون تغذیه مناسب مغز شما انرژی کافی برای پاسخگویی به سوالات را نخواهد داشت . توصیه ی خود من برای صبحانه یک لیوان چای شیرین، نان، پنیر و گردو است و چند شکلات که سریع به بدن انرژی برساند.
۵) حتماً سعی کنید که زودتر از منزل خارج شوید و اگر از بعد مسافت دچار مشکل نیستید راه خانه تا مدرسه را پیاده طی کنید تا اکسیژن کافی به مغز برسد.
۶) ممکن است هنگامی که در مدرسه حضور پیدا می کنید تعدادی از دوستان و همکلاسی هایتان عمداًً یا سهواً از شما سوالاتی در مورد درس بپرسند سعی کنید که اصلاً به‌‌آن سوالات پاسخ ندهید و حتی من توصیه می کنم که با آن صحبت هم نکنید.
هـ) توصیه هایی در جلسه ی امتحان :
۱) سعی کنید بدون نگرانی و اضطراب و با اعتماد به نفس بر روی صندلی خود تکیه بدهید و آرامش را در خودتان زیاد کنید و قبل از شروع امتحان یکبار چهار قل قرآن را در ذهنتان بخوانید.
۲) یک نفس عمیق بکشید و برای لحظه ای آن را نگه دارید و سپس به طور کامل و آرام آن را بازدم کنید.
۳) صدای خود را تغییر دهید؛ آهسته خدا را یادکنید و از او کمک بخواهید. ( آهسته کردن صدا موجب آرامش بیشتر می شود )
۴) حالت صورت را تغییر دهید و با باز کردن اخم های ابروها و بالا کشیدن گوشه ی دهان می توانید آرامش را جهت به یادآوردن مطالب به حافظه تان راهنمایی کنید.
۵) سپس قلم را بردارید و آماده خواندن اولین سوال بشوید.
۶) اگر زود پاسخ ها را نوشتید، در برابر وسوسه ی ترک محل امتحان مقاومت کنید. از وقت باقیمانده برای بازبینی و اصلاح جواب های خود استفاده کنید حتی باید سربرگ امتحانی را هم بازبینی کنید تا از نوشتن نام و سایر مشخصات خود نیز مطمئن شوید.
توصیه هایی در جریان امتحان :
۱) از روش گزینشی برای پاسخ به امتحان استفاده کنید، نه روش ترتیبی هر چند این کار خوشایند شما نباشد روش گزینشی دو مزیت مهم را در خود دارد:
الف) از نگرانی که جهت کمبود وقت برای سوالاتی که پاسخ آن ها می دانید کم خواهد کرد.
ب) از فراموش کردن پاسخ هایی که می دانید جلوگیری می کند.
۲) در هنگام خواندن سوال به کلمات راهنما ( افعالی که در انتهای سوالات می آیند ) توجه کرده و زیر آن ها خط بکشید تا از دامی که طراح برای شما گسترده رهایی یابید.
۳) اگر پاسخ نیاز به رسم شکل یا نمودار دارد با ذکر فرمول ، قبل از فراموش کردن آن را بنویسید یا در گوشه ی ورقه ی خود علامتی برای رجوع به آن سوال بگذارید.
۴) قبل از شروع پاسخ سعی کنید آن چه را که سوال خواسته با استفاده از یک اسکلت بندی کلی روی ورقه ی خود بنویسید. روش اسکلت بندی، روشی است که در آن با استفاده کلمات کلیدی متن و طرح شبکه ای خلاصه شده با یک نگاه می توان کل مطلب را دریافت کرد که دو مزیت بزرگ را در بر دارد:
الف) باعث سرعت بخشیدن به پاسخگویی و نظم دادن به جریان فکری شما می شود.
ب) چنانچه به علت کمبود وقت نتوانستید پاسخ خود را کامل بیان کنید ، حداقل این طرح یا شکل ، هدف و طرح ذهنی شما را بیان می کند و به معلم نشان می دهد که شما با مفهوم کلی آشنا هستید و می توانید لااقل قسمتی از نمره را بگیرید.
۵) چنانچه می توانید مطالب و پاسخ های خود را به صورت مقایسه بیان کنید. بااین کار به دبیرتان نشان می دهید که تنها متن درس را حفظ نکرده اید بلکه دارای تفکر تحلیلی بوده اید و این کار در روحیه ی معلمتان در تصحیح برگه ی امتحانی شما تأثیر بسزایی دارد.
۶) سعی کنید در پاسخ های خود از مثال استفاده کنید تا جواب هایتان واضح تر شود.
۷) دقت کنید که شماره ی سوال با شماره ی پاسخ در ورقه ی امتحانی هماهنگی داشته باشد.
۸) بهتر است محدوده ی پاسخ هر سوال را روی ورقه ی خود با کشیدن یک خط و یا نقطه چین مشخص کنید تا:
الف) ظاهر ورقه ی شما زیباتر و مرتب تر شود.
ب) تصحیح ورقه توسط مصحح راحت تر شود.
ج) از سردرگمی شما نسبت به پاسخگویی سو الات جلوگیری کرده و از همه مهمتر اینکه در روحیه ی مصحح تاثیر مثبت می گذارد.
۹) در پایان خاطر نشان می کنم که تعدادکل پاسخ ها را با تعداد کل سوالات چک کنید تا مطمئن شوید که تمام سوالات را خوانده اید.
پیش تر از این گفتم اگر بدانیم چه بخوانیم و چگونه بخوانیم امتحان نه تنها باعث افت بلکه باعث موفقیت دانش آموز در آن سال نیز می شود.
